Contact met zuurstof doet je eten bederven. Thuis maakt het gemiddelde huisgezin vooral gebruik van frigo en diepvries om verse producten te bewaren, maar toch belanden er nog heel wat beschimmelde, verkleurde of onappetijtelijke etenswaren onaangeroerd in de vuilnisbak. Met een paar kleine ingrepen kan je veel redden en tegelijk opent zich een nieuwe wereld aan smaken.
Alle producten die je verpakt hebt gekocht in de supermarkt, kan je best in hun originele verpakking laten. Die is er namelijk op voorzien om de houdbaarheid te optimaliseren, dus open de verpakking pas als je het product daadwerkelijk gaat gebruiken. Dat geldt niet voor de papieren zakjes of de groentezakjes die je zelf meeneemt. Die zijn geschikt voor transport, maar net niet bedoeld voor bewaring. Sommige producten kan je beter wel samen bewaren, andere niet. Zo stoten bananen heel wat ethyleen uit, een rijpingsgas. Andere fruitsoorten of groenten rijpen daarom sneller naast de banaan.
Door je koelkast goed in te delen, maak je ook al een groot verschil. In de deur bewaar je best producten die wel tegen een temperatuurschommeling kunnen, zoals dranken, bokalen met kappertjes of olijven, of producten die je snel verbruikt. Bovenaan in je frigo is het net iets warmer en daarom ideaal voor kaas en boter. Vooraan op een schap is ook warmer dan achteraan. Snel bederfbare producten zet je dus best niet vooraan. Maak ook slim gebruik van het first in, first out systeem en zet nieuw gekochte producten achteraan. De groentela is uiterst geschikt voor het bewaren van groente en fruit, maar ze kunnen niet allemaal even goed tegen kou. Tropische vruchten en tomaten verliezen smaak en structuur in de koelkast.
Verder kan je producten conserveren om zelf de bewaarkracht te vergroten. Er bestaan verschillende technieken die allemaal hetzelfde doel hebben: ervoor zorgen dat micro-organismen als gisten en schimmels zich niet verder kunnen vermenigvuldigen. Een eerste methode is het micro-organisch leven verstikken door middel van zuur of zoet. Azijn is nog steeds de beste en veiligste manier om etenswaren in te maken. Een tweede techniek is fermentatie. Waar je bij inmaken de bacteriën en gisten doodt, gebruik je de goede soorten bij fermentatie om de bewaartermijn van je product te verlengen. Bij fermentatie verander je de smaak van je startproduct wezenlijk, maar dat is net wat deze techniek zo bijzonder maakt. Melk transformeer je zo in yoghurt. Druivensap tover je om tot wijn. De populariteit van kimchi bewijst dat fermentatie helemaal hip is. De derde eeuwenoude techniek om zelf te proberen, is drogen. Het is een heel eenvoudige manier om vlees en fruit te bewaren. Drogen onttrekt vocht en zo de kweekbodem voor heel wat bacterieel leven. Zet je oven op een lage temperatuur met de deur open en meer is er eigenlijk niet aan. Op nummer vier staat invriezen. Veel meer producten dan je zou vermoeden, zijn het invriezen waard. Koffiebonen bewaren een pak langer in de diepvries. Of wat dacht je van een harde kaas, of stukken fruit zo klaar voor de smoothie of de milkshake? Het water in je product bevriest en zet uit. Dat is de reden waarom zachte producten hun vorm of structuur verliezen in de diepvriezer. Hoe zachter en hoe meer vocht een product bevat, hoe meer vervormd het zal zijn eens ontdooid. Tenslotte zijn er nog drie technieken waarmee je thuis aan de slag kan om producten iets langer te bewaren, maar die vooral dienen om de smaak op te waarderen. Pekelen kan door het toevoegen van zout. Konfijten is de typische Franse techniek waarbij vlees of vis in eigen vet wordt gegaard. Roken op de barbecue of in een (zelfgemaakt) rookoventje biedt een heerlijk aroma. Conserveren is niet enkel nuttig en duurzaam, maar het opent ook een heel nieuwe culinaire wereld die het ontdekken waard is.
